اساس نورسنجی دوربین

نورسنج دوربین چگونه کار می کند وچطور می توان  نور عکسمان را کنترل کنیم  

اطلاعات تخصصی یک عکاس است که کار نهایی آن  شخص را از کار دیگری متمایز می سازد چون همه همان دوربین ، همان مموری کارت و همان نور را دارند. مطلبی که ذکر خواهد شد یک مطلب فنی است و هیچگونه ارتباطی با نوع و کیفیت دوربین که اینکه نیکون، کانن یا فوجی یا مدیوم فرمت و یا لارج فرمت  باشد  ندارد.

نور مهمترین عامل در عکس شماست و یک عکاس حرفه ای باید به اندازه لوازم خود روی آن تسلط داشته باشد. روش های آزمون وخطا یا تست کردن  برای یک عکاس حرفه ای قابل قبول نیست در واقع یک عکاس حرفه ای وقتی دکمه شاتر را می فشارد بدین معنی است که همه پارامتر ها را چک و تائید کرده است در غیر اینصورت باعث اتلاف وقت، تجربه،  انرژی ودرنهایت هزینه اضافی برای خود شده است.

حال ببینیم زمانی که ما مقدار نوردهی را به عهده دوربین می گذاریم چه مراحلی طی خواهد شد. به طور کلی نورسنج دوربین بازتاب نور صحنه ای را که ما در کادر دوربینمان می بینیم توسط سنسورهای حساس ثبت کرده و آن را آمادۀ پردازش برای اندازه گیری و تبدیل آن به لوکس یا فوت کندل و سپس به دیافراگم و سرعت، می کند. این سنسور می تواند بصورت نقطه ای در مرکزو یا در نقاط مختلف ویا میانگین این نقاط در کادرمان باشد.

آیا عدد و اندازۀ اعلام شده توسط دوربین مقدار نوری است که ما برای عکاسی لازم داریم؟ واقعیت امر چیز دیگری است . این رقم یک رقم مجازی است که دوربین براساس پردازش های از قبل برنامه ریزی شده بما می گوید. این رقم چیزی در حدود 18 درصد نور منبعی است که  صحنۀ ما را روشن کرده است.

چرا 18 درصد؟ .. سنسور نورسنج ما چیزی به عنوان انسان ، طبیعت ، یک گل قرمز و یا یک گربه .. را نمی شناسد بلکه تمام آن ها را بصورت تک رنگ در نظر می گیرد و آنهم رنگ سفید یا مشکی ویا بین آنها که پله های خاکستری نام دارد و بطور کلی براساس قوانین فیزیک و استاندارد ها ی بین المللی سطوح مختلف صرفه نظر از نوع جنس سطح و بافت می توانند حدود 18 درصد نور را برگرداند. تمام نورسنج های دوربین در دنیا بر اساس این استاندارد کالیبره شده اند. پس به این نتیجه می رسیم که متوسط نوری را که در کادرمان می بینیم بازتاب 18 درصد منبع نوری است که آن را روشن کرده است.

برای عکاسان حرفه ای این سؤال پیش می آید اگر منبع نورمان در دسترس باشد چرا باید این کار را بکنیم که 18 درصد آن را دوربین برای ما اندازه بگیرد وبر اساس آن دیافراگم و سرعت را بما بدهد . کاملاً درست است . ما میتوانیم به جای تمام این کارها نور منبع را که در دسترس داریم خودمان اندازه بگیریم. مثلاً  نورآسمان وپنجره  و بخصوص  در محیط های بسته نوری که خودمان ایجاد کرده ایم مثل فلاش و پروژکتور را می توانیم دقیق اندازه بگیریم. با اینکار ما تقریباً 100 درصد به اندازۀ واقعی نزدیک تر شده ایم تا اینکه دوربین  18 درصد آن نور را اندازه گرفته و آن را تبدیل به دیافراگم یا سرعت کند. بعلاوه این کار خطاهایی نیز دارد که مهمترین آن تنوع سطوح و رنگهائی است که ما در کادرمان داریم مثلاً اگر ما از یک عروس عکاسی بکنیم مسلماً لباس عروس مقدار نوری که بر می گرداند 18 درصد منبع واقعی ما نیست و خیلی بیشتر از آن است و مجبوریم از دیافراگم تنگ تری استفاده کنیم در نتیجه صورت و صحنۀ پشت عروس تاریک می شود و اگر لباس داماد را اندازه بگیریم که یک کت وشلوار مشکی است نور کمتری را برمی گرداند و به ما دیافراگمی را اعلام می کند که خیلی بازتراز مقدار واقعی است در نتیجه صورت داماد  پشت صحنه بسیار روشن خواهد شد. این مورد  درعکس هایی که اصطلاحاً ( های کی ) و یا( لو کی ) می گویند به شدت مؤثر است و  این روش نورسنجی کامل نیست و نواقصی دارد و استفاده از آن در بعضی حالات باعث خفگی و تغییر رنگ در عکس می شود  و زمانی به ما نتیجه نسبتا خوبی می دهد که ما در کادرمان پراکندگی متوسط و یکنواخت داشته باشید. کلا این روش بنام نورسنجی انعکاسی نامیده می شود .

روش دقیق تر برای اندازه گیری نور روش مستقیم است نورسنجی با استفاده از این روش با روش انعکاسی کاملاً متفاوت است. در این روش مقدار منبع اصلی نور تابیده شده به سوژه اندازه‌گیری می‌شود. برای این کار یک نورسنج دستی و یا فلاش متر مورد نیاز است. این دستگاه نوری را که از منبع آن به سوژه تابیده شده با سنسور خود اندازه می گیرد کلاهک سفید رنگ نیمکره تمام نورها را که ممکن است از چند منبع مختلف باشند جمع کرده و به طرف سنسور آن حساس هدایت می کند. در نتیجه ما برای اندازه گیری مقدار آن، باید کلاهک نورسنج را روی جسم مورد نظر ویا سوژه عکاسی قرار داده و و جهت آن را باید به سمت محل دوربین بگیریم، مقدار نور محاسبه شده  توسط نورسنج که به صورت لوکس یا سرعت ودیافراگم نشان داده می شود دقیقا نوری است که مورد نیاز ماست. در این روش نورسنجی نوع، جنس، بافت، رنگ، . . . مربوط به سوژه تاثیری در اندازه‌گیری ندارد. بنابراین دقیقترین روش برای اندازه‌گیری نور اکثر کارهای عکاسی است. این اندازه‌گیری می تواند تمام تن ها و رنگها را نشان دهد.

یک عکاس بر اساس مکان ونوع سوژه  می تواند تصمیم بگیرد که چگونه نورسنجی کند اگرموقعیت خاصی است و دسترسی به سوژه برای نورسنجی مستقیم نداریم یا مجبوریم که از نورسنج دوربین استفاده کنیم باید مواردی را که دوربین در تشخیص خود دچار اشتباه می شود بدانیم و مهمتر اینکه بدانیم چگونه آن راحل کنیم ، حداقل کاری که می توانیم  بکنیم این است که این خطا را به حداقل برسانیم برای اینکار از یک مقوا که رنگ آن 18 درصد خاکستری است استفاده  کرده و آن را روی سوژه می گذاریم وبا سیستم اسپات متری یا نقطه سنجی  دوربین ویا نورسنج، نور بازتاب آن را اندازه می گیریم. این کلید کاراست و تقریباً نور اصلی را برای ما اندازه می گیرد.

بخش زیر مقایسه این دو روش نورسنجی را نشان می دهد.

  نور سنجی انعکاسی و یا نورسنجی توسط دوربین :

در این روش مقدار بازتاب یا انعکاس نور تابیده شده به سوژه اندازه‌گیری می‌شود این روش در مواردی که مشکل دسترسی دارند، بیشتر به کار می‌رود. از جمله طبیعت دور، پشت سوژه، سوژه‌های متحرک، تعیین کنتراست . . . و معمولاً در عکاسی‌هایی که کنتراست‌های متوسطی دارند نیز جواب بهتری می‌دهد استفاده از اسپات متر یا نقطه سنج روش ایده‌آل این سیستم است. در تصویر می بینیم که در نورسنجی انعکاسی گربه خاکستری نور اصلی را بما می دهد ولی گربه سفید و سیاه نیز خاکستری شده اند.

نورسنجی مستقیم :

این روش در عکاسی پرتره، استودیو، طبیعت، کپی برداری و بسیاری از کارها که اختلاف رنگ ، بافت یا دیگر مشخصات سوژه نباید در حاصل کار تاثیر بگذارند ، استفاده می‌شود.

در این مثال گربه های سفید و سیاه و خاکستری رنگ اصلی خود را دارند.

از دو بشقاب سیاه وسفید با استفاده از دو روش  نورسجی دوربین وروش نورسنجی دستی مستقیم عکاسی شده است که اختلاف آنها به شدت محسوس است. اگر بخواهیم می توانیم از هیستوگرام عکس ها نیزاستفاده کنیم . دو هیستوگرام نورسنجی مستقیم را می بینیم که ایده آل است ولی هیستوگرام عکس های گرفته شده توسط نورسنج دوربین مشخص می کند که عکس ها اشکال دارند.

تصویر زیر نتیجه کلی را بیان میکند.

در صورت نیاز به هر گونه اطلاعات اضافی در این زمینه از طریق سایت و یا  با تلفن 66420900 تماس حاصل فرمائید. استفاده از این مقاله با ذکر نام نویسنده ویا سایت رنگ سیستم آزاد است.