خصوصیات کاغذ مولتی گرید ایلفورد

كاغذهاي سياه و سفيد با قابليت چاپ كنتراستهاي‌ متغير حاصل زحمات زياد و تجربيات پيگير و دقيق دكترDr. Frank Forster Renwick (1877 – 1943) است كه در سال 1936 مديريت مركز علمي ايلفورد انگلستان را به عهده داشته است.
او با روشهاي متفاوت در صدد پيدا كردن راهي بود تا بتواند قسمتي از كاغذ را به امولسیون ديگري حساس كند كه كاغذ حاصل حداقل دو نوع كنتراست متفاوت را نشان دهد. وي با آزمايشهاي مختلف و جايگزيني امولسيون ديگري در قسمتهايي از امولسيون اصلي دريافت كه ميتواند با نوردهي متفاوت هركدام آنها را جداگانه فعال نمايد. در تاريخ May سال 1940 در انجمن عكاسي سلطنتي انگليس (Royal Photographic Center) دكتر رنويك طي سخنراني با شكوهي نتيجه تحقيقات خود را اعلام كرد و كاغذ جديدي به نام مولتي گريد (Multigrade) را معرفي نمود كه در آن زمان به آن كاغذي با ” كيفيت جادويي“ لقب داد كه مي توانست دو طيف كنتراست پايين و كنتراست بسيار بالا را از يك نگاتيو آن هم در يك برگ كاغذ عكاسي چاپ نمايد.
بعد از سالها ادامه اين تحقيقات و تجربيات طولاني توسط ايلفورد منجر به ارائه كاغذ سياه و سفيدي شد كه قادر است 12 كنتراست متفاوت را روي يك برگ چاپ نمايد كه نام آخرين توليد اين كاغذ مولتي گريد چهار ايلفود (Multigrade IV) مي باشد كه بيشتر عكاسان حرفه‌اي آن را جايگزين كاغذهاي درجه‌اي كرده اند.

كاغذهاي مولتي‌گريد اوليه داراي دو لايه بودند كه يكي به كنتراست‌هاي پايين و ديگري به كنتراست‌هاي بالا حساس بودند. نسل جديد كاغذهاي مولتي گريد با داشتن سه لايه امولسيون كيفيت و توناليته بيشتري از كاغذهاي قبلي دارند. اين سه لايه نسبت به طيف نورهاي زرد و ماژنتا حساس بوده و هركدام جداگانه واكنش خاصي را در ظهور نشان مي‌دهند. نور زرد كنتراست‌هاي پايين و نور ماژنتا كنتراست‌هاي بالا را فعال مي‌كند بطوريكه با تغيير رنگ در نور دهي كاغذ هنگام چاپ لايه هاي حساس به رنگ مربوطه فعال شده و كنتراست مورد نظر را مي دهند، اين در حالي است كه لايه هاي ديگر از اين نور دهي بي تأثير نبوده و طيف هاي مربوطه را تاحدي آشكار ميكنند. با تركيب اين سه لايه حداكثر طيف سياه و سفيد به دست مي آيد در نتيجه چاپ حاصل با مولتي گريد بسيار زيباتر و با دانسيته بيشتري در مقايسه با بهترين كاغذ معمولي است كه فقط داراي يك لايه هستند. نكته مهم قابل توجه در چاپ سياه و سفيد معمولاً آشكار شدن جزئيات در مناطق روشن و متوسط مي باشد كه بيشتر چاپ كنندگان را دچار مشكل نموده و آنها را مجبور مي نمايد تا قسمتهاي روشن را Burning in نمايند كه اين مشكل با كاغذهاي مولتي گريد كمتر مشاهده ميگردد. حتي با مولتي گريد چاپ كننده قادر است تا بخشي از تصوير خود را كه سياهي زيادي دارد با كنتراست پايينتر و بخشي را كه در محدوده سفيدي و خاكستري هاي روشن قرار دارند با كنتراست بالاتري چاپ نمايد تا تمام رديف خاكستري ها را در چاپ نهائي خود داشته باشد. در عمل كلاً كاغذهاي مولتي گريد راه حل بسيار منطقي و مناسبي جهت چاپ نگاتيوهاي مشكل هستند.
امولسيون كاغذهاي مولتي گريد ايلفورد با استفاده از تكنولوژي جديد سياه و سفيد از امولسيون حساس تر و سريع تر از كاغذهاي معمولي ساخته شده كه داراي مشخصه هاي زير مي باشد :
1 – كنتراست وسيع از سافتترين تا هاردترين
2 – كنترل چاپ و جزئيات بهتر در مناطق روشن بخصوص در كنتراستهاي پايين تا متوسط
3 – براي چاپ زمان نوردهي كمتري مورد نياز مي باشد
4 – نتيجه مورد نظر معمولاً با اولين چاپ حاصل مي گردد كه عمدتاً به Burning in و Shading نيازي نيست
5 – گرين فيلم در چاپ مناطق روشن بسيار پايينتر بوده و جزئيات بيشتري در آن مشاهده مي شود. در نتيجه اين امكان را به چاپ كننده مي دهد تا در اين محدوده ها كنترل بهتري داشته و امكان بكار بردن فيلتر چاپ با درجه بالاتر را فراهم سازد و در سايه ها نيز جزئيات بيشتري را نمايان مي سازد.
6 – نوسانات و خطاهاي موجود در چاپ را به علت داشتن كنتراست‌هاي متفاوت نسبت به كاغذ معمولي بسيار كاهش مي دهد.
7 – جنس كاغذ مولتي گريد ايلفورد از پوشش پلي اتيلن ساخته شده و نسبت به كاغذهاي معمولي حدود 20% ضخيمتر است در نتيجه باعث مي شود لبه هاي كاغذ بصورت تخت قرار گرفته، خم نشده، در جابجايي و نگهداري نيز مقاومت بهتري داشته و كمتر تغيير حالت ‌دهند.
8 – نور تاريك خانه برای چاپ كاغذهای مولتی گريد همان لامپ مورد استفاده كاغذهای معمولی است.
ظهور همانند كاغذهای معمولی بوده و با همان روش در تمام داروهای سياه و سفيد موجود قابل ظهور است و زمان ظهور در داروهای استاندارد دو دقيقه مي باشد. قابل استفاده با تونرهای مختلف از جمله برنزی، طلائی، قهوه‌ای، نقره ای و آبی مي باشد.
كاغذهای مولتي‌گريد RC در حال حاضر در سطوح براق و پرل (صدفي) و نوع بازتاب تن معمولي Normal tone، تن گرم Warm tone ، تن سرد Cool tone و ضخيم Double weight Protfolio توليد مي‌گردند.
• چاپ با استفاده از فيلترهای مولتي‌گريد
اين فيلترها جهت چاپ كاغذهاي سياه و سفيد مولتي‌گريد طراحی شده و با استفاده از آنها چاپی بسيار سريع و ساده و با بيشترين توناليته حاصل مي‌گردد. فيلترهای مولتي‌گريد از صفر تا پنج شماره‌گذاری شده بصورتی كه با استفاده از هر شماره، چاپ حاصل برابر استفاده كاغذ معمولی با همان درجه است. يعنی اگر فيلتر شماره دو بكار رود، مانند اين است كه كاغذ شماره دو، یعنی نرمال استفاده گرديده‌است.
ترتيب فيلترها به‌صورتی است كه پايينترين درجه نرمترين يا سافت‌ترين چاپ و بالاترين درجه هاردترين يا بيشترين كنتراست چاپ را خواهد داد.
• چاپ بدون فيلتر مولتي‌گريد
بدون داشتن فيلترهاي مولتي‌گريد نيز مي‌توان اين كاغذ را با استفاده از فيلترهای زرد و ماژنتای آگرانديسورهای رنگی چاپ نمود به‌طوريكه رنگ فيلترها به‌طرف زرد نتيجه چاپ سافت و فيلترهای به سمت ماژنتا نتيجه چاپ را كنتراست خواهد داد. برای این‌ کار می‌توان از دو روش تک‌فیلتری و یا دو فیلتری استفاده کرد. جدول زير مي‌تواند راهنمای استفاده از دستگاهای مختلف باشد.

تك فيلتری : با استفاده از اين جدول اگر نياز به چاپ دیگر با تغييركنتراست از درجه‌ای به درجه ديگر باشد، مسلماً تغيير زمان نوردهی خواهيد داشت و نياز به تست نور جديد مي‌باشد. (جدول شماره 1)

جدول شماره 1 – چاپ با استفاده از یک فیلتر آگراندیسورهای رنگی

دو فيلتری : با استفاده از اين جدول در صورت تمايل به چاپ دیگر و تغيير كنتراست از درجه‌ای به درجه ديگر نيازی به تغيير زمان نداريد زيرا غلظت مجموع دو فيلتر در هر حالت يكسان محاسبه شده‌است.(جدول شماره 2)

جدول شماره 2 – چاپ با استفاده از زرد و ماژنتای آگراندیسورهای رنگی

کاغذ مولتی‌گرید امکانات فراوان دیگری برای چاپهای حرفه‌ای دارد از جمله استفاده از چند فیلتر در یک چاپ، چاپ از نگاتیو رنگی، تبدیل کاغذ به نگاتیو، تکنیک تفکیک تن‌های خاکستری با مولتی‌گرید و استفاده از تن‌های رنگی در ظهور کاغذ مولتی‌گرید.

كنتراستهايي كه از چاپ يك نگاتيو نرمال با فيلترهاي مولتي‌گريد به‌دست مي‌آيد